B5. Piyano

Saydam tavanın üzerinde, buharlaşmış yağmur sularından geride kalmış, içine hapsettiği güneşi sıkıştırdıkça aşağıya doğru renkli tayflar salan dev lekeler var. Kafasını yukarı çevirip bakanların ilk görüşte ne olduklarını anlayamadığı, yeşil sularda sinsi sinsi gezinen denizanalarına benzettiği; ortası boz, kenarları bulanık görüntüler bunlar. Bu lekelerin ortasındaki koyu öbekler boncuk boncuk gölgeler halinde siyah beyaz tuşlarımın üzerine düşünce içim kıpır kıpır oluyor, birazdan güzel bir şeylerin gerçekleşeceğine dair mesnetsiz bir umut beliriyor on yıllardır esaslı bir müzik çalmamış gergin tellerimde. Sevgilisini her düşündüğünde dudaklarının kaşındığını hisseden genç bir âşıktan pek farklı değilim aslında. Yeni silindiğim, sağımın solumun sabunlu bezlerle baştan aşağıya ovulduğu, kimi yerlerimin özenle parlatıldığı, kimi yerlerimin de ince işçilikle tamir edildiği ilk bakışta belli oluyordur herhalde. Rutubetten dolayı vakti gelmiş yaranın kabuğu gibi kalkan cilalı boyalarımın, acemi bir ustanın kirli tırnaklarıyla söküldükten sonra mükerrer fırça darbeleriyle kapatıldığını da anlar, ömründe üç beş piyano görmüş herhangi bir acemi.  Hatta asansöre sığmayan gövdem merdivenlerin basamaklarına çarpa çarpa ikinci kata çıkarıldığı için bacaklarımdaki tekinsizlikten pekâlâ belli olur genç ve heyecanlı değil de yaşlı ve yorgun olduğum.

Beni burada daha ne kadar tutacaklar bilemiyorum. Geçen haftaya kadar bir yılımı dolduracağıma dair ciddi kuşkularım vardı. Gerçi yine var, üç beş heveskâr yüzünden katlanırlar mı benim varlığıma? Ya gerisin geriye gönderecekler beni ya da masraftan kaçınmak için bir hurdacı çağırıp parçalatacaklar. Bir piyano olarak girdiğim kapıdan kırık dökük tahta parçaları ve kopuk çelik teller olarak ayrılacağım. Siyah beyaz tuşlarım ele verecek beni, “Bu bir piyanoymuş, işe yaramadığı için parçalamışlar.” dedirtecek yoldan geçenlere. Belki de insaflı davranıp, birinci kata indirecekler beni ve daha az dikkat çekeceğim, kimsenin görmeyeceği bir köşede, büyüyen çocukla birlikte büyüyemediği için cezalandırılmış bir oyuncak gibi yalnızlığa terk edileceğim. Hoş, sanki şimdi çok yalnız değilim! Kalabalıklar içinde boynum bükük, sesim kesik, insanların görmediği ama çarpmamak için özen gösterdiği siyah bir muammayım istasyonun ortasında.

DEVAMI YAYIMLANACAK KİTAPTA... 

THE PENDULUM*

Çanco'da İngilizce olarak yayımlanan bir dergi için öykülerimden birisini çevirdim. Aşağıdaki metin editörün elinden geçmeden önceki hali. Çeviri bu hengâmede kaybolmasın diye buraya koyuyorum. Düzeltilerden sonra değiştiririm. 

AA

                     

“You haven’t swiped your card, young man!”

I woke up from the light reverie with a soft warning from the bus driver. What happened to me? How did I suddenly become like this? I put my hand in my back pocket and took out my wallet, moved the flattened side of the wallet to the card reader which had an arrow picture on it and waited for the mechanical sound but it did not beep. The impatient crowd of passengers behind me was grumbling; some kind of strange agitation bubbling up in my chest. On the foggy windows of the bus, I somehow saw the angry waves of the cold winter days, splashing on the black cliffs.

“If you don’t have a card, you can spend 1 Yuan. Don’t you have any coin in your pocket?”

“I have a card,” I said, with a voice that I only can hear. “I have but sometimes it doesn’t beep.”

Meanwhile, I took my card out of the wallet, got the pink side with the cartoon characters closer to the card reader. A short, meek sound of beep came from the machine. The driver, seeming already gave up on me, was observing the rearview mirror to see the passengers getting off the bus from the back door.

I moved toward the middle of the bus. It was not so crowded so I sat on the seat near the door. Beside me, there was a middle-aged woman talking on the phone, complaining about this and that with an extremely loud voice that everybody on the bus can easily hear every single word she utters.

“Yes, yes, how did the weather warm up so quickly like this? Two days ago I could not leave my home without taking my coat on me. Today, my daughter did not even wear socks, just a skirt, and a light blouse, then off to work she disappeared.”

It wasn’t the warm weather of spring outside, it was the closed windows which made the air inside the bus heavy and unbearable. The habits of the winter were not easy to leave behind. Our minds are full of hesitations, big question marks, “What if the weather gets cold again? Let me wear one sweater on the shirt, just in case! And one pair of wool socks. My legs are warm but my feet are always cold. Why? Is there an answer to every question?” 

I put the card back in my wallet. My mind again traveled to the cleaning guy who was wiping the floor of the underpass and how he scolded me for stepping on the section of the floor he has just cleaned. This is probably why I don’t remember how I walked, climbed the stairs and arrived at the BRT stop; as if a part of my memory is cut off from my brain and thrown to the gutters in the underpass. My mind was busy with the question of why I could not give a damn good answer to that old foul-mouthed guy. I wish I would have said “Uncle, don’t walk here, don’t walk there, where are we supposed to walk? Or are we supposed to fly?”

He cleans the floor in vertical lines. I don’t say much as he is an old man, with a slightly bent figure and a face look like a topographical map, complete with plains, rivers and mountains. It feels wrong to create more work for someone who is apparently under a lot of physical burden. Yes, I am tender like this but the tenderer I become the more aggressive he gets. If he cleans left side first, he shouts at the people who walk on the left side. If he cleans the right side first, same thing for the people who walk on the right side. If he shouts at me once, I will not hold myself and shout back at him. “We are all busy people, you idiot!” I will say. “We cannot worry about your job as you don’t give a damn for mine. What difference does it make anyway? Both sides will be dirty within five minutes.” Maybe be I will not use the word idiot but I will say the rest. Will he also shout at me? What can he say? The worst case scenario is he can walk toward me with the mop in his hand. Perhaps he won’t say a word, will be silent like a dog kicked in the stomach. These kinds of men gain their power from those who never stand against and defend themselves. If I; once, only once, stand up and roar, then I know he will shrink like a fruit drying in the summer sun.

The woman next to me is still on the phone, her voice is even higher now. “Yes, yes, I watched it last night. That girl came out too shrewd for that program. At the beginning, she seemed so innocent and naïve. How did she utter those words like that; “Instead of laughing on a bicycle, I would rather cry in a BMW.” I almost lost my mind when I hear these words. I wish my daughter also watched the program. Last night she said she was tired and went to bed very early. Her head is always in the clouds, you know. These days she found a penniless boy, she calls him an artist. Since when playing at bars made someone artist? I don’t know what to do! I don’t say much but her father will never let her marry that poor boy.”

Despite the noise around me, I cannot keep my eyes open long time. I couldn’t sleep well last night. Lots of strange dreams hunched over me till morning. I woke up and sent them away but once I doze off again a new one attacked. I have turned over and over on the bed so many times that the total distance I have covered could be at least one lap around Changzhou!

The bus stops, I open my eyes. A few people got on and many got off. One of the passengers is an old man, wearing a worn out black hat, a dirty bag is cross-hanged over his shoulder. His pants are so loose that I think two men of the same size can enter in it. Both his shirt and pants are extremely creased and full of stains. He doesn’t sit although there are empty seats, silently looks through the gray windows.

My eyes, heavy as bombshells, fall again. I take a sip of lukewarm tea from my canteen but it doesn’t help. I see my eyelashes, like the bars of a prison cell, falling off to finish me. I think of the emperor Puyi, who had been divorced by one of his concubines. Perhaps it is because of the documentary I have watched last night, right before going to bed. Is there any other emperor in the entire history of mankind who has been divorced by his concubine? Should I be embarrassed about this situation as a Chinese man or should I be proud of him for his modern and non-sexist attitude?  

- Bang!

The loud explosion-like noise vibrates in the entire bus, pure and echoless. A young girl screams, a baby starts crying, a boy –probably a high school student- shouts “move, move, move away!” At first, I don’t really understand what’ve just happened. There is a dense crowd right in front of me but still other than this nothing seems unusual. Then I see the legs of the old man who just got on the bus, a few steps away from my seat, near the door. The tip of his feet are perpendicular to the floor, the heels are like the north ends of a magnet. At that moment I realize that the old man is lying on the floor.

I stood up and enter the crowd. As the bus keeps moving, almost everyone is having difficulty in standing. The old man is on the floor, faced down, one arm is stretched to the front direction of the bus, the other one is under his belly. He doesn’t move at all. We are not even sure if he is breathing. Some passengers pass by the man on the floor –careful about not stepping on him- and move toward the seats at the back of the bus. A child asks his mother, “Did he die, mama?” Mother catches him from his arm and pulls near the empty area next to the garbage bin which looks like an overfilled beer glass of Friday nights, with all those white foams accumulated during the previous weekdays.

“Don’t touch him, maybe he has a deadly disease and it could be contagious.” says a young girl. “What disease are you talking about? He is just an old man. When the bus had a sudden brake he could not hold the pole and fell on the floor. That is all.” says a young boy, “Help me pulling him up and making him sit.” A middle-aged man interrupts with a wise voice, “Do not get involved! Otherwise, you will be held responsible for any wrong-doing. He can sue you. You know, he can sue you millions of…” A passenger near the front of the bus asks the driver for a quick advice. “I don’t know!” the driver responds hastily, “I already lost a lot of time at the bus stops. If I stop now I cannot reach the terminal station on time and the entire schedule will be delayed.”

I cannot bear it anymore, I squat down. Tapping the shoulder of the old man gently, asking him “Hey, uncle! Are you ok?” No sound comes from him, except the growling mixed with the rumble of the engine beneath the floor.  I tap his shoulder once more. “Hey, uncle, can you talk? Do you need help?” This time I can spot his chest as the source of the growling. “He might be epileptic.” says the woman who was talking on the phone a few minutes ago. “Is epilepsy contagious?” asks the young girl, with the eyes full of fear. The woman laughs, “No, it is not. But still, I will not get involved. In any case, it is hard to know what transmits and what doesn’t in this country. Don’t you watch the news? What strange things happening every day!”

When I see two young men at my both sides, I tell them “Help me please, let’s pull him up and get him to that seat.” They seem reluctant but somehow feel convinced that it is wrong to leave the old man on the floor. Three of us, hold the old man’s shoulders and lift him up. Meanwhile, the girl who seemed to be very worried about getting a disease was holding a tissue paper on old man’s head. His forehead hit one of the metal bolts or screws on the floor, the blood oozing from his forehead, comes down to his nose and after getting enough weight as a little red bead, it drops on his shirt. The screams are now replaced with “Give him a piece of tissue paper, give him a seat.” Slowly we take the old man to one of the seats next to the window, right across the door.

“Thank you, thank you so much.” murmurs the old man. He is not himself yet, keeps mumbling incomprehensible words. With the tissue paper, I took from the young girl, I wipe his forehead and tilt his head back so that the blood will stop flowing down. “Uncle, keep your head this way so it won’t bleed a long time.”

“Thank you, thank you so much,” he says repeatedly as if he doesn’t know any other word but this time his voice is stronger and clearer. He really means it and he is truly conscious. He leans his head on the iron bar behind the seat and presses the tissue paper on his wound. Dark bloodstains spread on the tissues like the waves on a calm lake, his fingers are now purple with the mixture of dirt and blood. When the bus stops, the two young men who just helped me get off and walk away without looking back once. The young girl, who gave me the tissue paper, puts the entire pack in my hand and finds a seat at the back of the bus. At that moment I notice that I am the only person left behind to take care of the old man. Looking at the people on the bus, they seem quite indifferent to what has just happened. The bus continues its journey from one end of the city to the other end, carrying people from home to work like in any other day, as if there was no old man who just fell off the floor, nobody injured his head, and nobody might need further assistance. I somehow insist helping the old man all by myself, without knowing why.

“This happens whenever I don’t take my medicine.” says the old man, his eyes tangentially touches my eyes. With a caution of not taking so much responsibility on myself, I move to my seat, get my bag and hang it over my shoulder.  I feel that the old man is watching me, like a wounded deer that needs more than just being saved from the wolf’s teeth. “Do not leave me, all have gone but you! Please!” says with his tenacious and aggrieved stare. I move back and stand next to him.

“What is wrong with you, uncle? What is your sickness?” I asked, like I stopped a random child on the street and asked his name, expecting a sincere and true answer.

“I am epileptic. I had to buy medicine but yesterday I did not have enough money so I couldn’t buy. If I don’t take the medicine, the attacks like this never let me have a normal day. As you see…” He points the black bloodstains on his shirt while pressing the weakness of his voice with a gesture of a hand. From the dialect he speaks, I can easily infer that he is not from Changzhou. He is either from the South or from the West.

“Don’t you have a son or daughter? Don’t they look after you?”

An inner voice is speaking to me “Why waste your time? You should do same as others did. Get off the bus at the next stop. You can take the bus right behind this one. It is free of charge anyway.” I silence this evil voice as quick as possible but it doesn’t die, just turns back to its dormant state, to resurrect at another time.

“I don’t have a son or daughter. I had a son but he died in a traffic accident. My wife died of cancer last year. I am all alone in this world. I collect the plastic wastes from the garbage bins.” With the dry parts of the tissue, he cleans the blood from the edge of his lips. I somehow sense the warm metallic taste in my mouth.  

“So where are you going now? What will you do in Xinbei?” I can see that he is not so happy with my questions. I hear his inner voice is speaking, “Why do you ask many questions? All you did was to lift me up and help me sit here.”

“What will I do in Xinbei?” Nothing, I go to Xinbei every morning. I start collecting plastic bottles in Xinbei and walk all day toward Tianning. There is a guy near the temple who buys what I collect and pays me money. Usually, I make 20-30 Yuan. If I am lucky I can make up to 50 Yuan. In recent months, it got more challenging.”

“How did it become challenging? You say it because the weather gets warmer?”

“No, no, the number of immigrants increased. Most of them are younger and healthier than me. By the time I finish one round, they start the third and leave me nothing. Because of this, I have to start as early as possible.”

“Ok, ok, I got it.” A thorny pendulum in my head swings between stupidity and conscience.  I think of the how it is possible that the immigrants who came earlier treat the latecomers as second-class citizens. The door of the bus opens, some get off but no one gets on. There are very few passengers now. One more time I consider getting off, just throw myself out and forget the entire experience as if it never happened. I will never see this old man again, he will never see me.

“And like I don’t have enough problems in life, I have this disease too. If I had 90 Yuan yesterday, I would have bought my medicine and I would not have the epileptic attack this morning. I wouldn’t have fallen off the floor like a rotten tree falling with the first breeze of the autumn.“

“So you need 90 Yuan? Is that all?” My mind is full of question marks, full of scorpions invading the curves of my brain. The hesitation in my chest is growing like a giant avalanche ready to fall. The more I try to ignore these hesitations the more they stick their teeth into the flesh of my consciousness.

“Yes, yes, only 90 Yuan. Look, there is a pharmacy right behind the next bus stop. I usually buy my medicine from that place.”

A cold smile spreads on his face. His eyes glitter with the strong sunlight coming from the window. I feel like I am being drowned in that flood of shimmer. Whichever direction I stare at I see colorful threads wrapping my body, turning me into a solid rainbow. With all these images passing through my eyesight, I take my wallet from my back pocket. Trying to hide from other passengers, I take 100 Yuan and give it to the old man. I don’t know how and why I am doing this. The inner voice speaks again, “You cannot live a life while worrying every bit of details of other people’s pain.” It is not a little amount, almost half of my daily wage. But if I am not going help someone who is in need of help, why do I earn that money anyway, why do I call myself a social being? A fresh sprout emerges at the middle of my heart. The sentence “You cannot be a bad person by doing the right thing.” echoes within the inner surface of my head, like the colossal iron bells of the Buddhist pagodas.

“Take this money and buy your medicine. Don’t fall like this again. With the remaining 10 Yuan, ask the pharmacist to clean your forehead, put there some cream and close it with a bandage. If it gets infected, you will have another trouble.”

The old man keeps the red banknote in his palm, squeezes it like he is holding an expensive piece of jewelry. “Thank you so much, son! I hope you will be a very rich man in the future, you will be very lucky and very successful, you can buy a beautiful car and a large house and …”

When the bus stops, he gets ready to stand from his seat. “So, he is leaving now? This quick?” the voice in my head says. “He got the money so he can go now!” I feel guilty of these thoughts. The very same thorny pendulum, the everlasting shuttle of my rational mind, the rope which cannot be tied to the bolts of my conscience.

I hold his arm and help him, walk with him till the door. While one of my arms wraps the pole, my other hand holds his elbow so that he will not fall while getting off. Once the door close, I get back to my seat and watch him walking toward the exit of the BRT station. There are five more stops to my work. I watch the streets and the people through the part of the window that I wiped with my hand so that I can forget what has just happened. The woodpecker in my head, dig into the dense bark of the tree, no matter how thick it is, no matter how hard.

“Did you just give him a 100 Yuan?” asks a familiar voice right behind me. I turn back and see her face. The woman who used to sit next to me when I first entered the bus, staring at me with the eyes which are not relenting me but more like humiliating my silly naivety.

“Yes, he wanted to buy medicine so he needed money,” I say, my voice sounds like I am defending myself although I know I don’t have to explain what I just did to anyone. How did she see me giving money to the old man, anyway? Wasn’t she talking on the phone?

“Ahh”, she bemoans to the man who is wearing black sunglasses, sitting on the left side of the bus. “The youth of this time doesn’t know the value of the money. Having a tender heart is same as being stupid.” She doesn’t even try to decrease the volume of her voice. Perhaps, she deliberately makes this so I can hear her very well.

The man with the sunglasses approves with a nod, “Yes, yes, if your parents ask for 100 Yuan, you wouldn’t give. You would create a lot of excuses. But when a beggar asks for it, you drop all your weapons without hesitation. He is healthier than me, faking from beginning to end. There are many like him in Changzhou in these days. Most of them are not even from this city. They come from other provinces, from Yunnan, Tibet, Xingjian… Go to People’s Park if you don’t believe me, there is a new drama every day. Some faint, drop dead, hit the floor with their foreheads repeatedly, write long stories of their miserable life; force the people to pity them and help them. Once they get the money, they disappear and next day they pop up in another park, playing another trick.”

I turn my face to the window. My hands look for the headphone in my pockets but at that moment I realize that I left them on the bookshelf at home, next to my mask and bicycle lock. “Damn it,” I say with my lips open slightly, “just happens on the day I need them the most!”

“Yes, yes, you are right!” says the woman. “They have all sorts of tricks. Especially the old ones try every possible lie in order to extract money from the young kids. Once they see a prey like this young man, they don’t lose a second. Like a hyena you know, always prey on the weakest one. The young people of these days, they never raise their head from their phones so they don’t have any idea about what is going on around the world. As they keep looking at their fingertips all the time, they ignore the real world revolving right at the tip of their noses.”

The man with sunglasses seems like he is falling behind the words of the woman so he rushes to add more. “As you say, like a hyena or like a vulture, once they spot a small rabbit or a woolgathering gazelle, they don’t forgive. If they dress well, that is enough for qualifying as a good prey. These white collars are so naïve, do you know that? They make money so easily that they don’t mind wasting it. And the beggars know this the best.”

The door of the bus opens again. “Four more stops,” I say to myself. Two students enter the bus. One of the students cannot swipe his card, the beep sound does not come. “It is not my card then, it is the machine which needs to be fixed.”

The woman behind me, “If my daughter does such a thing…”

The driver seems reluctant to move before hearing the beep sound. The door next to me is still open.

“I would scold her so much that…”

The student tries to remove his card from his wallet. Once he realizes that his card is not in the wallet, he asks his friend, “Swipe for me too, please!” I look at the flickering light reflections on the ceiling of the bus, trying to figure out from which surface it is coming from. In the BRT station, I see the rusty green poles, the screen showing the bus schedule, an old lady going to morning shopping…

“She wouldn’t even imagine of giving 1 Yuan to a beggar.”

I throw myself out. As swift as a cat, without a plan, without a consciousness! The door closes after me. With the fresh air hitting my face, I first give a long breath, as if I kept it in my lungs for a long time. I empty whatever accumulated in my body cells, together with all their sediments. Dense smoke comes out from my mouth and my nose. The defeats and the decisions which can be considered as losses deflate like a soft balloon slowly giving out air. Once I feel that I am empty again, free from all the residuals of the unexpected high tides of the morning, I breathe in and fill my lungs with air. Then I sit on the bench, wait for the next bus.

There is an old man sitting next to me. He peels an apple with a penknife. The pieces of peels drop on the floor of the BRT stop. I feel a new quake in me, some waves retrieve some new ones emerge. Should I warn this man? No, I just wait without motion. The bus arrives as if it wants to save me from a second trouble. Without uttering a single word to the old man, I stand up and get on the bus. Inside my head, I believe in one thing, “It will be different this time.”

The card does not beep again.

                                                                                                Ali Rıza Arıcan – June, 2014

                                                                         Translated from Turkish by Ali Rıza Arıcan

* Originally published in 2016 in the short story collection called “The Blue of the Hazy City: Short Stories from Modern China” in Turkish.    

Çin Mektupları 35: Harbin

Havaalanından çıkınca gerçek anlamda kavrayabiliyoruz eksi yirmi derecenin insanın teninde nasıl durduğunu! Ya da durmadığını, rüzgârda tir tir titreyen incecik bir yaprak gibi kımıldadığını, kaçacak yer aradığını, bulamadığı için de kucakta tutulmaya çalışılan vahşi bir hayvanın fırsat buldukça dişini geçirebildiği yerleri ısırması gibi açıkta kalan yerleri anında acıttığını… Şamar gibi çarpan, teneke ağzı gibi kesen, tene yatay bir şekilde girmiş kıymık gibi acıtan bir yanı var soğuğun burada; insana havayla temas eden yerlerini ânında anımsatan saldırganlığı çalıların arkasında gizlenmiş bir kaplan gibi her an tetikte, her an teyakkuzda. Tren istasyonlarında bile taksi durağını üstü kapalı bir yerde kuran Çinli şehir plancıları nedense adı buzla ve soğukla anılan Harbin’de durağı dışarıya, hem de kapının hemen dibine değil de havaalanının bittiği yere koymuşlar. Mecburen yürüyoruz yüzümüze çarpan soğuğun şaşkınlığı ve ürkünçlüğüyle, çok da uzun olmayan bir sıraya giriyoruz.

Üzeri tamamıyla buz tutmuş olan nehir. 

İlk dersimizi, yani Harbin’de yere bakmadan yürümenin tehlikeli olduğunu; bir yandan taksilerle durağı ayıran sopsoğuk metal parmaklıklara dokunmamaya özen gösterip -otların arasında yürürken çıplak bacaklarını ısırgan otlarından sakınan köy yaşamına deneyimsiz kentliler gibi- bir yandan da olduğumuz yerde ördekler gibi yalpalarken öğreniyoruz. Harbin, dışarıda bırakılan her türlü sıvının kısa sürede buza dönüştüğü bir kent. Yerlerde buzlaşmış ve kaskatı olmuş su birikintileri dikkatsiz yayalar için kurgulanmış tuzaklar gibi sinsi.  Çantanıza koyduğunuz içme suyundan, ağzınızdan çıkan buharın ıslattığı maskenin iç çeperine kadar her şey sıcakla teması kesildiği andan itibaren buzlaşma evresine giriyor. Neyse ki taksi bizi pek bekletmiyor. Elimiz ayağımız uyuşmadan atıyoruz kendimizi arabanın ılık sinesine. Yol sandığımızdan daha uzun, hava beklediğimizden daha kapalı ve taksimetre yola çıkmadan önce okuduklarımızdan daha fazla çıkıyor ama kimsenin böyle şeyleri takacak durumu yok. En birincil hedefimiz; önümüzdeki üç günü hastalanmadan, yataklara düşmeden, öksürüp hapşırmadan, düşüp bir yerimizi kırmadan, kazasız belasız bir şekilde atlatmak ve planlandığı gibi Salı günü evimize dönüp Çarşamba günü derslerimize kaldığımız yerden devam edebilmek.

Otel –tıpkı tüm kapalı yerler gibi- sıcacık, hatta o kadar sıcak ki şortla ve tişörtle oturabiliyorum odanın içerisinde. Aynı durum alışveriş merkezleri ve lokantalar için de geçerli. Satıcı kızlar ve garsonlar kısa kollu gömleklerle geziniyorlar ortalıkta. Dışarıya içerisinin bu derece büyük bir farkla (En azından 40 santigrat derece) birbirinden ayrılmış olması hem sevindirici hem de düşündürücü. Çanco’da –Yangtze Nehri’nin güney kenarına yakın tüm kentlerde- bu fark neredeyse gözlemlenemeyecek kadar azdır. Biz ofiste ve sınıfta montumuzu çıkarmayız, evlerimiz bile doğru dürüst ısınmadığı için kat kat elbiseyle dururuz evin içinde. Otel odasının penceresinden sekizinci kattan aşağıya bakayım diyorum ama hevesim kursağımda kalıyor. Camlar iki katlı. Dışarıdaki cam buzla kaplanmış olduğu için dışarıyı göstermiyor. Zayıf, içine siyah kaçmış beyaz bir ışık vuruyor odanın içine, hepsi o kadar. Nesneleri kirli siluetlere dönüştüren, siluetleri eskimiş ve renkleri solmuş eşyalar halinde gözün önüne geri getiren bir özelliği var ışığın. Çekingen, utangaç, eve zorla getirilmiş bir misafir gibi koltuğun kenarında ilişmiş… O da birazdan yok olacak çünkü saat dört olmadan kararıyor burada hava.

Tatlı pateteslerini satan seyyar satıcı. 

İlk günün heyecanıyla sıcağın bedenlerimizi fazlasıyla mayıştırmasına izin vermeden kendimizi dışarı atıyoruz. Kafamda iki şapka, pantolonumun altında iki içlik, ayaklarımda üç kat çorap, çorapların altında “ısı paketi” denilen kimyasal bir ürün, ağzımda maske, ellerimde eldivenler, birbirinin içinde kaybolmuş yünlü giysiler. Homurdanan ve ağzından dumanlar çıkaran dev bir beyaz lahanaya benzemem için yürümeyi bırakıp yuvarlanmaya başlamam yeterli. Bunca önleme rağmen yine de üşüyor bacaklarım ama yürüdükçe ve konuştukça unutuyorum üşüme duygusunu. Caddeler insan kaynıyor, arabalar burada da vızır vızır, e-bisiklet neredeyse hiç yok. Birkaç üçteker görüyorum, kurye şirketlerine ait motorlu araçlar, üzülüyorum adamların haline. Bu soğukta, ekmek parası için katlandıkları sıkıntının onda birini kendimin yaşamıyor oluşu ve buna rağmen eften püften bahanelerle içinde yaşadığım koşullara isyan edişim… Sonra kendime kızıyorum, her durumda kendime haksızlık etmek için kolay bir bahane bulup kavgadan vaz geçmeye bu kadar yatkın oluşuma çemkiriyorum.

Bitiş çizgisini göğüsleyen buzdan bir koşucu. 

Akşam trafiği çirkin yüzünü göstermemiş henüz. Kentin üzerinde boğuk, duman mavisine çalan, kör bir testerenin paslı dişleri gibi parmaklardan ırak tutulası basık bir hava var. Arabalardan çıkan egzoz gazlarının gidecek bir yerinin olmaması, tıpkı bizler gibi sıkışıp kalması duvarlar arasında, kentlerin ve kentleri yuva edinen insanların alınyazısı maalesef. Ağzımızdan çıkan buhar tüm koyuluğuna rağmen arabaların çıkardığı dumanlarla yarışamıyor. Bir de sağda solda beklerken sigara tüttüren adamların ağızlarından çıkan, normalden daha yoğun ve daha güçlü görünen gri dumanlar var havaya karışan. Sisin, dumanın, buharın ve yavaş yavaş geceye dönüşen günün arasında yürüyoruz kaldırımlarda.

Beni en çok etkileyen heykellerden birisi: Koşan atlar.

Sanki daha önce bu kente defalarca gelmişiz gibi bir his var içimde. Gidilecek yerler belli. Sola dönüp düz gidince nehre varıyoruz, nehrin karşı yakasında Güneş Adası Parkı var, parkın yakınlarında teleferik.  Daha ileride, köprünün olduğu yere yakın bir noktada On Dokuzuncu Kar ve Buz Festivali’nin yapıldığı geniş alan var. Yol üzerinde bir alışveriş merkezi, yer altını asırlık bir örümcek ağı gibi sarmış dükkânlar ve kavşak noktasında Ayasofya Kilisesi var. Yoldan karşıya geçip, binaların arkasına dolanırsak da turistler için düzenlenmiş yürüme ve alışveriş yoluna ulaşıyoruz. Binaların eskiliği ve mimarideki Rus etkisi göze ilk çarpan farklılıklardan. Sanki İstanbul’da Bankalar Caddesi’nde yürüyorum, bir tarafımda işlek dükkânlar, diğer tarafımda tarihi binalar. Giriş kapılarının yanlarında binanın hangi yılda, kimler tarafından ve ne amaca hizmet etmek için inşa edildiği yazılı. Bir Musevi Bankası, bir Rus malikânesi, bir postane, bir vergi idaresi…

Şehir içerisindeki parkın girişi. 

Duvar kenarlarına konmuş çöp poşetlerinden sızan sarı-yeşil sular kaldırım boyunca akmış ama yola ulaşamadan donduğu için sırtüstü yatıp bacaklarını dört yana açarak yeşil-mavi karnını güneşte ısıtan dev kertenkelelere dönüşmüşler. Dökülmüş bir yemeğin, merdivene boşaltılmış bir midenin –votka tutkunluğu burada da mı var yoksa?-, yere düştükten sonra üzerine basılmış ve o halde donmuş meyvelerin, turistlerin ceplerinden düşmüş eldiven teklerinin, nereden kopup geldiği bilinmeyen taş sertliğindeki buz parçalarının arasından etrafa; üşümüş kadınların sırf üşümüş oldukları için çekici görünen pembe yüzlerine, bu yüzlerin ortasından ıslak bir kiraz gibi parıldayan kırmızı burunlarına, buz kristallerinden olsa gerek her kırpılmaya ışıldayan kirpiklerine; soğuğa aldırmadan koşuşturan çocukların ikide bir kayıp düşmelerine ve onları yerden kaldırayım derken kendileri de yere yapışan ebeveynlere; yeni gelinen bir kente alışmaya çalışan gezginler gibi şaşkın şaşkın bakarak ulaşıyoruz Ayasofya Kilisesine. Saat beş bile değil ama hava akşamın sekizi gibi karanlık. Meydan insan kaynıyor. Çoğunluğu gençlerden ve genç ailelerden oluşan bu topluluğun arasına karışıp kendimizin ve Rus mimarisinin tartışmasız bir örneği olan kilisenin fotoğrafını çekiyoruz.

Ayasofya Kilisesi - Müzesi 

Bana en çok Moskova’da ya da Petersburg’da gördüğüm kiliseleri anımsatan bu yapı büyük bir olasılıkla zamanın Sovyetler Birliği’ndeki bir kilise örnek alınarak yapılmıştır. Zaten tarihi kaynaklar da Rusya-Japonya savaşında kaybeden Rus askerlerin moralleri düzelsin diye bu kilisenin inşa edildiğini yazıyor. Ayasofya’ya kilise demek doğru değil aslında. Tıpkı batıdaki (İstanbul’daki) örneğinde olduğu gibi kentin simgelerinden birisi olan bu mimari güzellik yönetimdekiler tarafından müzeye çevrilmiş. Giriş bileti 15 RMB (yaklaşık 8 TL) ama akşam olduğu için müze kapalı. Yarın geliriz diyerek kubbeli yapının etrafında dolanıyoruz, turistleri ve seyyar satıcıları gözlemliyoruz.  Sokak lambalarının altında ışıl ışıl parıldayan rengârenk “tanghulu”ları ve şişe geçirilmiş sosisleri önceden de biliyorum ama meydandan yola inen merdivenlerin dibinde yaşlı bir kadının fındık sattığını görünce şaşırıyorum. Fındık değildir diye yakından kontrol ediyorum ama yanılmadığımı anlamak şaşkınlığımı daha da arttırıyor. “Vay anasını!” diyorum içimden, “Ordulu Ali, ne yaptı etti, Çin’de de buldu fındıkları.”

Cennet Tapınağı'nın buzdan bir maketi

Müzenin de içinde bulunduğu meydandan inince cadde boyunca yürüyoruz. Ara ara seyyar satıcılar çıkıyor karşımıza, sağlı sollu dükkânların önlerinde bekleyip içeriye müşteri davet eden teşrifatçılar yok burada, seyyar hoparlörlerle bangır bangır sokağı inleten mağaza çalışanları da. Daha sessiz, daha utangaç, yağan karı izlerken insanın içine yayılan huzura benzer tarifsiz bir dinginlik var kentin sokaklarında. Tatlı patates satıcısının içi köz dolu varilinden, yağmur dolu bir bulut gibi yükselen boz dumanın ve bu dumanın ortasından bir görünüp bir kaybolan siluetin, dev sahnelerde gösteri düzenleyen sihirbazların şovlarını aratmayacak bir kırılganlığı var sanki. Başı kırmızı bir atkıya sarılı satıcı kadın ve kızgın kurşuni varil kaybolacak birazdan, bir tek sıcak patatesler kalacak kaldırımın kırağı tutmuş zemininde, buruşuk mor derilerinin elverdiği kadarıyla somurtacaklar yoldan geçen kalabalığa, ya da gülümseyecekler derilerini gere gere içlerindeki sapsarı tatlılığın da verdiği bir rehavetle. Patates satıcısının durduğu köşe, etrafında konuşlanmış küçük müşteri kalabalığı, hemen oracıkta poşetin içine doğru yumulup avuçları yakan reçel kıvamındaki pelteyi mideye indirmeye çalışan çocuk ve kenarda bekleşip közlenmiş patatesin kokusuyla yetinenler… Tüm bu görüntüler, binalardan ve arabalardan gelen ışıkların soluk bir maviye dönüştürdüğü akşamın alacakaranlığına eklenen itinalı bir sonsöz gibi iyice kazınıyor belleklerimize. Közlenmiş patatesin kokusu yayıldıkça yayılıyor kentin dar sokaklarına, bir lokantaya girip vakit kaybetmek istemeyenleri çekiyor kendisine doğru, belki de nehrin karşı yakasındaki buzdan heykellerin ruhuna karışıyor, o saydam külçelere Harbin’den gerçekçi bir renk üflüyor.

Yolun sonunda Saolin Parkı’nı görüyoruz. İçine girmeyeceğiz ama girişe konmuş buzdan heykeller bile insanı heyecanlandırmaya yetiyor. Yeşil, mavi, sarı ve mor renklerin hâkim olduğu geniş bir spektrumda buzların renkleri sürekli değişiyor, kimi zaman yumuşak bir geçişle dalga boylarının büyüyüp küçülmelerini izliyoruz, kimi zaman da âni sıçramalara tanık oluyoruz. İçeriye giriş fiyatının 150 RMB olduğunu öğrenip –karaborsada 100 RMB- nehre doğru ilerliyoruz. Yollar gittikçe kalabalıklaşıyor, daha çok turist var kaldırımlar boyunca, daha çok çocuk ve genç çift.

İçine kıç üstü oturup yokuş aşağı kaydığımız tüpler. 

Nehrin kenarındaki küçük meydana girmeden önce buzdan yapılmış 12 hayvanlı takvim çarpıyor gözümüze. Bir at kafası, bir yılan gövdesi, şirin bir köpeğin şişman gövdesi… Bana öyle geliyor ki herkes kendi hayvanını bulup onunla fotoğraf çektiriyor burada, kimsenin buzdan yapılmış bu güzel heykellerin üzerindeki inceliklerle, onları yaratan ustanın çektiği sıkıntılarla ilgilendiği yok gibi. Gerçekten de bir buz heykeltıraşı ne hisseder nehrin ortasından getirilmiş kocaman saydam bir küpün içinden narin bir atın kafasını, kızgın bir ejderin dişlerini, inatçı bir koçun boynuzlarını çekip çıkarırken? Yaptığı sanatın birkaç ay sonra eriyip gideceğini, hiç var olmamış gibi hiçliğe karışacağını bilir ve yine de gocunmaz mı? Yoksa, ne de olsa eriyecek deyip baştan salma mı yapar işini! Bizde hep sanat için ölümsüzlük arayışı, insanın ulvi olana olan hasretini gidermesi gibi metafiziğe kaçan ifadeler kullanılır. Oysa buzdan heykeller yapan bir sanatçı için ne daimilik söz konusu ne de ulvi olanla birleşme arzusu. Torunlarına “Bak şu kocaman at heykelini ben yaptım.” diyemeyecekler. Suyun katı halinden yapılan bu müstesna yapıtlar; her şeyin geçici olduğunu, içimizde tuttukça bizi kemiren kinlerimizin, nefretlerimizin, kıskançlıklarımızın bir ömürden daha uzun olamayacaklarını anlatıyorlar adeta. Sadece olumsuzluklar değil ki fani olanlar, olumlu olanlar da kavuşacak hiçliğe kısa bir süre sonra. Aşklarımız, zevklerimiz, uğruna büyük riskler aldığımız şehvetlerimiz, takıntı haline getirdiğimiz alışkanlıklarımız, üzerlerine titrediğimiz sevdiklerimiz… Her şey, her şey o kadar geçici ki insan ister istemez soruyor klişe haline gelmiş meşhur soruyu: Bu kadar kısa bir hayatın içerisinde hep birlikte güzel bir şekilde yaşamak varken yıkıcı olmak, kırıcı olmak, vicdandan ve merhametten yoksun olmak neden? Yanıtı biliyor olsam da hayıflanmadan edemiyorum. Belki diyorum içimden, belki hayatlarımız daha kısa olsaydı değerini daha çok bilirdik ve elimizden geldiğince bencilliği bir kenara bırakıp tüm insanlık için gerekli olan barışçıl bir hayatı birlikte kurmaya çalışırdık.

Aynı atlar, gün ışığıyla. 

Hayvan heykellerinin yanından uzaklaşıp buz tutmuş nehrin kıyısına varıyoruz. Buzdan heykellerin sanatsal anlamı üzerine kurguladığım sorular nehri görünce daha sonra geri gelmek üzere uçup gidiyorlar. Nehir, neredeyse 1 km genişliği olan büyük bir su, tamamıyla buz tutmuş. Üzerinde insanlar, hayvanlar, arabalar, oyun parkları, kızaklar, seyyar satıcılar ve fotoğrafçılar var. Akşam olması dolayısıyla havai fişekler ve içlerindeki sıcak havayla göğe salınan kırmızı fenerler en çok rağbet gören eğlencelikler. Bunun yanında buzun üzerinde paten yapan çocuklar, geyiklerin ya da köpeklerin çektiği kızaklar, topaç kırbaçlayan seyyar satıcılar, arabaların çektiği ve patinaj yaptırdığı altı kaygan plastikle kaplı çoklu oturaklar, özçekim yapmakta zorlanan çiftlerin imdadına koşan yaşlı fotoğrafçılar, karlı ormanlarda buldukları tilki ve kurt gibi vahşi hayvanları yanlarında tutup birlikte fotoğraf çektirmek isteyenlerden para isteyenler teker teker bu curcunanın içinde yerlerini bulmuşlar, günün son kazançlarını yapmaya çalışıyorlardı. Nehrin üzeri o kadar renkli, o kadar keşmekeşti ki bir anda karşıma çıkan deveyi görünce şaşırmamış, gülüp geçmiştim.

Ertesi gün bu nehri gündüz vakti geçerken de pek farklı bir manzarayla karşılaşmıyoruz. Isıtmayan kış güneşinin altında, gözden uzaklaştıkça kırık yakamozlardan ziyade gümüş bir tepsi halini alan nehrin uçsuz bucaksız yüzeyine bakarak geçiyoruz karşı yakaya. Güneş Adası’ndaki buzdan heykeller kar beyazlığında. Koşan bir vahşi at sürüsü, sadece kanatlarını değil diri memelerini de germiş bir melek, Dali’nin gerçeküstücü yapıtlarını andıran saat imgeleri, kardan bir çam ağacı, tek ve çift boynuzlu fantezi edebiyat karakterleri, büyük bir balık tarafından yutulmak üzere olan küçük bir balık, karnını güneşe çevirip sırt üstü uzanmış şişman bir kedi… Onlarca yapıt yan yana dizilmişler. Her birinin bir hikâyesi, her birinin bir geçmişi var elbet. Gerçekten de insanı hayrete düşüren detaylarla bezenmiş bu yapıtları defalarca, bıkmadan usanmadan izliyoruz, inceliyoruz, hatta bazen tartışıyoruz. Bazıları 4-5 katlı bir bina boyunda olan heykellerin bir kişi tarafından değil de bir takım tarafından yapılmış olması ise insanı şaşırtan başka bir ayrıntı. Kolektif bir çalışmanın ürünü olmalarına rağmen tek bir zihinde kurgulanmış ve gerçeklenmiş izlenimi veriyorlar çünkü.

Bir ara ben kalabalıktan kopup, heykellerin ve donmuş gölcüğün arkasına doğru ilerliyorum. Orada, insanların pek uğramadığı, ayak izlerinin kirletmediği geniş bir alanda uzun uzun izliyorum sessizlikle daha bir anlam kazanan kar manzarasını. Dokunsam kırılacak, başkalarına haber versem bozulacak, yaklaşsam bana sırtını dönüp kaçacak bir sevgili gibi utangaç bir yanı var karşımdaki bu eşsiz görüntünün. Güneşin battığı yönde ağaçların tepelerinden ışıldayan kar yığınları, hızla batan güneşin genleşen lastiğin üzerindeki kara lekeler gibi uzattığı gölgelerimiz, insanın eli değmeyince çılgınlıklar peşinde koşmaktan bir an için geri durmayan doğa, maskemi çıkardığımda aldığım her nefesle dişlerimi sızlatan temiz ve soğuk hava, karların ortasında hoplaya zıplaya yürüyen küçük siyah kuşlar, elinde kızağıyla hangi tepeden indiğini çözemediğim ama yolunu kaybetmiş olduğuna emin olduğum kırmızı gocuklu bir çocuk… Bana nedense Çehov’un –ya da Nabokov’un- öykülerinde düello yapılmadan önce betimlenen, üstü karla kaplanmış çayırlık alanları anımsatıyor bu eşsiz beyazlık. Birazdan çıkacak Puşkin ağaçların arasından, çıkacak ve kaçınılmaz sonuyla yüzleşecek…

Her şeyin geçici olduğunu varlığıyla anımsatan "Kar Buda" heykeli. 

Ertesi gün de köprüyü geçip ziyaret ettiğimiz Kar ve Buz Festivali’nde benzer duygularla dolup taşıyorum. Beni en çok heyecanlandıran heykellerden birisi kar gibi beyaz dev Buda heykeli oluyor. İster istemez aklıma geliyor Buda’nın “Hiçbir şey ebedi değildir.” lafı. Bunu buzdan bir Buda heykelinin önünde düşünüyor olmam doğal olarak bir ekleme yapmama vesile oluyor. “Hiçbir şey ebedi değildir, Buda dâhil.” Çünkü o da eriyecek ve yer altı sularına karışacak, oradan nehirlerle, denizlerle birleşecek. Buhar olup bulutlara evrilecek, yağmur olup toprağa karışacak, sonra tekrar nehir, belki buz belki değil… Hermann Hesse’in Siddhartha’sında olduğu gibi dönüşecek hiç durmadan.  Bu sonsuz döngüde mutlaka bir defa daha Buda olacak ama ne zaman, hangi rastlantının iddiasız eliyle? Ne kendisi bilecek bu sorunun yanıtını ne de bizler. Evrenin devasa boyuttaki döngüleri içerisinde küçücük bir yeri olan ve onu bile anlamakta zorlanan –çoğunlukla yanlış anlayan- insan için zor bir çıkmazdır bu. Buda olmadan, yani değişimden ve dönüşümden bağımsız bir ruhunun var olduğunu inkâr etmeden varılamayacak bir bilgidir. Buzdan yapılmış Buda heykeli de aslında heybetiyle ve büyüklüğüyle değil, birkaç ay sonra baharın çiçekleriyle eriyecek olmasıyla anlatmakta bu acı gerçeği bizlere. Belki de tüm bu geçiciliklerin onulmaz çekiciliğinden gerekli ders alıp “Evet; insanım, kendimi bilmekle malulüm ve tedavi olmak istemiyorum.” diyebilmektedir hüner.

Dev dev buzdan yapıtlar. İnsanlar ne kadar da küçük görünüyorlar. 

İçi ışıklı buzlardan ya da sert kardan yapılmış heykellerin dışında başka eğlenceler de vardı Harbin’de.  Rus malları satan küçük marketlerden çikolata ya da matruşka almak, yer altındaki uzun ve girift alışveriş merkezlerine kentin bir yerinden dalıp bambaşka bir köşesinden çıkmak, yeni yıl akşamı geri sayım için gidilen barda Belçika birasıyla Çek birasının arasında fark olmadığı üzerine komik iddialara girmek, yürüme caddesi üzerinde alınan buz tutmuş tanghulu’ya diş geçiremeyince yedi muşmuladan beşini çöpe atmak, Saolin Parkı’ndaki buzdan tapınağa tırmanıp kayarak buzdan duvarlarla örülü labirentin içinde kaybolan çocuklara yön göstermek –ya da tam tersine onları kandırıp, ikide bir çıkmaz sokaklarda kıvranmalarını sağlamak- , vejetaryen yemek bulmak için caddeler boyu yürüyüp en sonunda bir Rus lokantasında domates soslu makarnayla karın doyurmak, soğuktan elleri üşüyen çiftlerin sıcak su dolu kâğıt bardakları aynı anda avuçlayıp birbirlerinin parmaklarına yalancıktan dokunarak romantik komedi filmi taklidi yapmalarını izlemek, kırık kızakların parçalarının çöp kutularının arkasında yığılışına şahit olmak, lastik tüplerinden yapılmış kızakların ortasına kıç üstü oturup virajlı ve tümsekli tepelerden aşağıya hoplaya zıplaya kaymak, donmuş göletin üzerinde arkası lastik tekerli önü kızaklı bisikletlere –toplamda iki tekeri var ne de olsa!- binmek, teleferiğe binip buz tutmuş nehri düşsek de bir şey olmaz şakaları yaparak geçmek, içine zencefil katılmış sıcak koka kola içmek, donmaması için içindeki su kocaman makinelerle sürekli çalkalanan özel bir havuza eksi yirmi beş derecede atlayan yüzücüleri izlemek,  Halkın Kurtuluş Ordusu karargâhı şeklinde tasarlanmış ve eski süsü verilmiş bir dinlenme yerinde Mao fotoğraflarına ve kırmızı kitaplara bakarak haşlanmış mısır ve donmuş cennet hurması yemek, seyyar dondurmacıların mallarını kaldırıma sermelerini–ne de olsa erimeyecekler!- ve bu şekilde buzdolabı maliyetinden muaf olmalarını görmek, Ayasofya müzesinin içinin de en az dışı kadar kalabalık ve meşgul olduğuna üzülerek tanık olmak ve kedilerin eksi yirmi derecede bile sokaklarda sıvı halde yaşayabiliyor –mutlaka sığındıkları sıcak bir yer vardır geceleri- oluşlarına sevinmek…

Donmuş gölcüğün üzerinde kayanlar ve arka planda dev bir buz şato. 

Harbin pek çok yönüyle bambaşka bir Çin deneyimi sunuyor kendisini görmeye gelenlere, kışın uzun ve soğuk akşamlarını birlikte eğlenceli hale getirmek isteyip yolunu bu sınır kentine düşürenlere. Gördüğüm kadarıyla da, vakur ve ciddi duruşunun arkasında, ince eleyip sık dokuyarak besleyip büyüttüğü ve nihayetinde arzuladığı kıvama getirmeyi başardığı şamatacı kimliğinin yardımıyla istediğini fazlasıyla elde ediyor.

Ali Rıza Arıcan – 7 Ocak 2018, Çanco

Bu yazı ilk olarak http://www.cinhh.com/buzun-konustugu-kent-harbin/ sayfasında yayımlanmıştır.

Diğer fotoğraflar:

Bangkok'taki tapınakların birisinin maketi. 

Çin'in meşhur biralarından Snow. Buzlu bira değil, buzdan bira :) 

Bu fotoğrafta görülen her şeyin buzdan yapılmış olduğunu bilmek bile yetiyor insanın içini ürpertmeye. 

Cennet Tapınağı'na başka bir açıdan bakış. 

Yazıda sözü edilen kanatlı melek / mitolojik karakter. 

Tatlı patatesin iştah açan dumanı

Kardan bir ev...

Bir yüz, yapılma aşamasında. 

Donmuş göl üzerinde gün batmaya hazırlanan güneş. 

Kayarak içine düşülen labirent. Sevdiğim fotoğraflardan. 

Aynı melek / kanatlı karakter. Gece ışıklandırmasında. 

Buzdan bir dragon. Ağzından ateş çıkarıyor mu acaba?